Bouwen aan de kust; dat kan toch niet meer?

De Belgische kust door Kathleen Steegmans.
De Belgische kust door Kathleen Steegmans.

We willen de Nederlandse kust niet volbouwen zoals in België en op de Duitse Waddeneilanden. Dat is in het Kustpact afgesproken. Desondanks zijn er allerlei bouwplannen die uitgevoerd dreigen te worden, de zogenoemde pijplijnprojecten.

Het Kustpact

Met het Kustpact dat in 2017 werd gesloten tussen overheden, natuurbeschermers en ondernemers werd beoogd dat de Nederlandse kust niet klakkeloos zou worden volgebouwd, maar duurzaam beschermd en ontwikkeld zou worden.

Dit kustpact lijkt goed te werken, zo blijkt uit een evaluatie in 2022. Een projectbureau vanuit het Ministerie van Binnenlandse zaken bewaakt de voortgang van het Kustpact. Het projectbureau zorgt dat er twee keer per jaar ambtelijk overleg is tussen alle Kustpact-partners: afgevaardigden van de provincies, gemeenten, ondernemers en natuurbeschermers waaronder Duinbehoud.

Pijplijnprojecten

Een zorgpunt zijn de zogenoemde ‘pijplijnprojecten’ – bouwprojecten waarvoor al in 2017 toestemming zou zijn gegeven. Het plan voor grootschalige hotelbouw in Bergen aan Zee, dat ondernemers en de wethouder proberen door te drukken, is hiervan een voorbeeld. Duinbehoud en drie andere natuurbeschermingsorganisaties maakten samen met omwonenden bezwaar.

De Raad van State lijkt deze bezwaren inmiddels serieus te nemen. Wellicht moet de hele vergunningsprocedure worden overgedaan vanwege vormfouten. Ook kan de vergunning alsnog afgewezen worden op basis van inhoudelijke bezwaren. De uitspraak volgt binnen enkele weken.

Bouw op Terschelling

Ook in Midsland op Terschelling speelt iets dergelijks: Duinbehoud en omwonenden hebben bezwaar gemaakt tegen de bouw van een groot hotel op de plaats waar vroeger een badhotel stond. De voorgenomen hoogte is nu verlaagd van 12.50 tot 10.35 meter boven peil en komt minder prominent in het landschap te staan waardoor de gemeenteraad er inmiddels positief tegenover staat.

Piet Zumkehr, duinconsulent op Terschelling, verzucht: “Projectontwikkelaars liggen altijd op de loer om ergens wat uit te breiden of iets nieuws neer te zetten. Ik ben er nooit een voorstander van geweest. De Stichting Ons Schellingerland gaat hiermee door naar de Raad van State”.

De plannen om een aftands leeg appartementencomplex op het Punthoofd bij Formerum aan Zee te verbouwen en eromheen oude bunkers tot satelliet appartementen om te toveren, volgt Piet Zumkehr ook kritisch. Door herinrichting van het bunkerdorp tot satelliet appartementen ontstaat er een nieuwe verkeersstroom door de duinen vanaf het Punthoofd naar deze appartementen, met een nieuw veelgebruikt pad over de kruin van het duingebied.

Hier en ook elders op het eiland zijn plannen voor nieuwe fietspaden waardoor een vast stuk infrastructuur over een grote lengte in zeereepduinen ontstaat, waarmee de door Natura2000 beoogde verstuivingsdynamiek wordt belemmerd, en ook de betreding van de jonge duintjes en groene stranden op het Noordzeestrand indirect kan toenemen. Dit heeft ertoe geleid dat de projectontwikkelaar van dit onderdeel van het plan heeft afgezien (voorlopig).

Voetgangersbrug Walcheren

In het duingebied Oranjezon zijn de gemeente en het Zeeuws Landschap voornemens om een hoge metalen loopbrug te bouwen door het natuurgebied, waardoor camping Oranjezon verbonden wordt met Strandpaviljoen Aloha. Misschien mooi voor de recreatie, maar het gaat dwars over een kwetsbaar natuurgebied: het doorkruist het laatste stukje breed, dynamisch en ongerept duin en strand van Walcheren dat is aangewezen als “dynamische kust” en wat bovendien Natura 2000-gebied is. De loopbrug – kosten 1,1 miljoen euro – moet een verouderde en hier en daar te steile duintrap vervangen. Duinconsulent Adrie Provoost houdt een vinger aan de pols.

Fietspad Vlaggenduin langs Noordrand Berkheide

Nadat de Werkgroep Berkheide, met o.a. Maarten Langbroek (duinconsulent Stichting Duinbehoud), met succes de plannen heeft tegengehouden voor een weg door Noord-Berkheide, is er in overleg met de Gemeente Katwijk ingestemd met een nieuw fietspad. Duinbehoud heeft eraan bijgedragen dat dit nieuwe fietspad buiten het Natura 2000 gebied komt te liggen. In plaats van een autoweg door het duingebied, is er nu een fietspad langs het gebied. Het fietspad is vorig jaar feestelijk geopend.

Bebouwing Coepelduynen Katwijk

Kitesurfvereniging Airtime in Katwijk wil graag jaarrond bebouwing op het strand voor de Coepelduynen laten staan, ‘Wij hebben daar bezwaar tegen gemaakt omdat het de ontwikkeling van embryonale duinen in de weg staat’ meldt duinconsulent Maarten Langbroek. Het hoger beroep loopt nog.

Uitbreidingen Zeeuws-Vlaanderen

In Cadzand bestaan ook reuze bouwplannen: hotel Noordzee wil uitbreiden. Omwonenden en Duinbehoud hebben in april 2021 bezwaar gemaakt; besluitvorming heeft nog niet plaatsgevonden. Ook een manege in Nieuwvliet ten Noorden van Cadzand wil uitbreiden met recreatiewoningen erom heen.

Gerelateerde berichten

Zullen we dit jaar weer nesten vinden van de bontbekplevier? Dit vroegen de vier vrijwilligers zich af die dit jaar de nestelende vogels in de gaten gingen houden. Vorig jaar waren de eieren van een van de twee gevonden nesten uitgekomen en hadden de vogels bij de laatste waarneming twee bijna vliegvlugge jongen grootgebracht.
Het gaat slecht met de konijnen in de duinen. Waar natuurbeschermers in de eerste helft van de vorige eeuw nog spraken over een ware konijnenplaag in de duinen, moet je nu goed zoeken om een konijn te ontdekken.
Stichting Duinbehoud ondersteunt duinbeheerders die een deel van de aangeplante naaldbossen willen omvormen naar open duingebied met kruidenvegetatie. “Het verwijderen van bomen kan heel bijzondere natuur opleveren”, zegt Marc Janssen van Stichting Duinbehoud in reactie op het kappen van bomen door de gemeente Bergen.