Kustvogels hebben het zwaar door intensieve recreatie

Nergens in Nederland hebben broedvogels zoveel last van recreatie als in het kustgebied. Dat staat in het rapport ‘Verstoring van vogels door recreatie’ dat Vogelbescherming Nederland eind maart uitbracht. Er zijn dringend maatregelen nodig om de afname van het aantal vogels in het kustgebied te voorkomen.

In het kustgebied, waar naast het strand ook duinen, kwelders en dijken deel van uitmaken, is er het hele jaar een komen en gaan van recreanten. Dat komt onder andere doordat het gebied zeer toegankelijk is. Het landschap is er open en een groot deel van de duinen is ontsloten door een uitgebreid netwerk van paden.

Veel broedvogels in dit gebied broeden op de grond, wat ze extra kwetsbaar maakt voor verstoring. Vooral door (loslopende) honden, wandelaars en struiners schrikken de broedende vogels op. Ook fatbikes en (elektrische) mountainbikes zijn, vanwege hun grote bereik, een punt van zorg.

Strandplevier

Als verstoring te vaak optreedt, verlaten vogels hun nest en mislukt het broedsel. Van veel vogelsoorten zijn de aantallen de afgelopen jaren daardoor behoorlijk achteruitgaan. Het gaat onder andere om de eidereend, de kluut en de blauwe kiekendief. Ook vogels die in kolonies in de duinen broeden, zoals de kleine en grote mantelmeeuw, zijn gevoelig voor verstoring. En een soort als de strandplevier, die op de drukbezochte stranden nauwelijks tot broeden komt, dreigt zelfs helemaal uit Nederland te verdwijnen.

Strandplevier door Johan Krol
Strandplevier door Johan Krol

Er moeten snel maatregelen worden genomen om het tij te keren, concludeert Vogelbescherming. Gebieden kunnen bijvoorbeeld tijdelijk of permanent voor recreanten worden afgesloten. En het realiseren van een beperkt aantal vaste paden verlicht de druk op het duingebied. Daarnaast moeten bezoekers goede voorlichting krijgen en moeten de maatregelen worden gehandhaafd.

Voor Stichting Duinbehoud zijn de bevindingen in het rapport van Vogelbescherming een bevestiging van wat we afgelopen jaren hebben waargenomen in het duingebied. Een toename van de bezoekersaantallen en meer verstoring van broedvogels. Duinbehoud dringt er bij de beheerders van duingebieden op aan om actief de wilde paden te bestrijden en bezoekers op het pad te houden. Voor de strandbroeders werkt Duinbehoud in het kader van het Groene Strand project actief mee aan nestbescherming.

Het rapport ‘Verstoring van vogels door recreatie’ is te downloaden via de website van Vogelbescherming Nederland. Het bestaat uit twee delen: deel 1 is het hoofdrapport en deel 2 gaat in op de verstoring per biotoop, waaronder het kustgebied (hoofdstuk 14). 

Gerelateerde berichten

Zullen we dit jaar weer nesten vinden van de bontbekplevier? Dit vroegen de vier vrijwilligers zich af die dit jaar de nestelende vogels in de gaten gingen houden. Vorig jaar waren de eieren van een van de twee gevonden nesten uitgekomen en hadden de vogels bij de laatste waarneming twee bijna vliegvlugge jongen grootgebracht.
Het gaat slecht met de konijnen in de duinen. Waar natuurbeschermers in de eerste helft van de vorige eeuw nog spraken over een ware konijnenplaag in de duinen, moet je nu goed zoeken om een konijn te ontdekken.
Stichting Duinbehoud ondersteunt duinbeheerders die een deel van de aangeplante naaldbossen willen omvormen naar open duingebied met kruidenvegetatie. “Het verwijderen van bomen kan heel bijzondere natuur opleveren”, zegt Marc Janssen van Stichting Duinbehoud in reactie op het kappen van bomen door de gemeente Bergen.