Tekst: Gert van der Laan
Vanaf de veerboot fietst ik met partner naar Den Hoorn, waar de duinconsulenten Sytske en Adriaan Dijksen wonen. Bij hun huis is een nieuw drie meter breed betonnen fietspad aangelegd, onderdeel van een project om fietsen op Texel aantrekkelijker te maken. We praten over hun passie voor de natuur, ontwikkelingen op Texel en fietsen een rondje.
Grenzen aan de groei
Adriaan is op Texel geboren en zijn hele leven met de natuur bezig geweest als vogelwacht en voorlichter bij Ecomare. Sytske kwam als onderwijzeres op Texel en is natuurfotograaf. Adriaan heeft de bezoekers van Texel zien veranderen. “Veertig jaar geleden kwamen er vooral natuurliefhebbers die rondstruinden; tegenwoordig komen er veel meer ‘natuurconsumenten’ die bang zijn van de paden af te gaan. De nieuwe bezoekers hebben ook veel vaker en veel meer honden bij zich die ze niet altijd aan de lijn houden waar dat vereist is.”
Vroeger schreven ze veel bezwaarschriften; tegenwoordig is er veel meer overleg. Via de Werkgroep Landschapszorg hebben ze invloed op nieuwe plannen en omdat ze Texelaars zijn, wordt naar hen beter geluisterd dan naar ‘hen van de Overkant’. De Gemeente Texel is er inmiddels ook van overtuigd dat er grenzen aan de groei van het toerisme zijn: het aantal bedden voor toerisme is gemaximeerd op 47.000; fietsverkeer wordt gestimuleerd en auto-overlast beperkt.
Nieuwe bredere fietspaden
Vanaf Den Hoorn fietsen we over de Rommelpot, een nieuw betonnen pad van 3 meter breed.
Het pad is in plaats gekomen van een weg voor auto’s met een smal fietspad ernaast. De autoweg is versmald met functie éénrichtingsverkeersweg. Er is voor dit doel speciaal beton ontwikkeld met 30% minder CO2 uitstoot. Door de gemeente Texel is de afgelopen drie jaar ca. €10 miljoen geïnvesteerd in verbetering van fietspaden.
We fietsen over de Rommelpot langs de duinen naar het bos “de Dennen”. Daar gaan we linksaf over de fietsweg (foto) en nemen de eerste fietsweg rechtsaf, de Ockusweg. Bij de kruising met het Westerslag (richting strand) fietsen wij het betonpad, de Botgrasweg op richting De Koog. Onderweg maken we even een uitstapje naar rechts via een nieuw kronkelend pad dat bij het natuurontwikkelingsgebied Schettersweid zelfs over het water loopt. Het pad loopt deels langs een gebied (Tureluur) met heel hoge natuurwaarden. Daardoor is het gerealiseerd in combinatie met twee natuurontwikkelingsprojecten van Staatsbosbeheer in het gebied.
“Het is natuurlijk een compromis”, zegt Adriaan. “Sommige mensen noemen het een parklandschap, maar over een paar jaar, als de bomen gegroeid zijn, zul je er niemand meer over horen klagen”, aldus Sytske.
We fietsen terug en vervolgen de route via de Randweg. Aan de linkerhand zien we Ecomare liggen en slaan dan rechtsaf door de Pelikaanweg (richting fietsknooppunt 63). We steken de Pontweg over en komen bij de Waal en Burgerdijk. Dit biedt uitzicht op een mooi weidevogelgebied, waarin ook Natuurcentrum De Marel is gelegen. We nemen afscheid van Sytske en Adriaan. Ze schetsen ons twee mogelijkheden om verder te fietsen: rechtsaf via De Waal en Oudeschild terug naar de boot of linksaf om de Noord. Het is mooi weer; we kiezen voor het laatste.
Langs de Slufter
Vanaf de Waal en Burgerdijk (knooppunt 23) fietsen we langs de Ruigendijk tot knooppunt 22 en daarna rechtsaf de Zanddijk op, het vernieuwde betonnen fietspad naast de oude stuifdijk naar het noorden. Maar we stoppen eerst bij vogelkijkpunt Diepe Gat waar we een goed overzicht op de Sluftervlakte hebben met vóór ons een plas met foeragerende steltlopers en eidereenden.
Een deel van de Sluftervlakte is ook in het broedseizoen toegankelijk, maar de dagtocht op de fiets combineert lastig met een flinke wandeling. We fietsen door naar Vuurtoren Eierland. Op het brede strand zien we een groep strandzeilers. Adriaan vertelde dat met hen goede afspraken gemaakt zijn om de strandbroeders te beschermen. We pauzeren met uitzicht op de Waddenzee; de plek waar de Vriendschap ligt, de boot naar Vlieland.
Vogelboulevard
We fietsen zuidwaarts met afwisselend zicht op het wad en het binnenland. Aan de waddenkant eerst de Schorren, een kweldergebied dat naar Zeeuws gebruik zo genoemd wordt omdat de aangrenzende polder De Eendracht in de negentiende eeuw door Zeeuwen is bedijkt. Landinwaarts grote ondiepe plassen waar we veel jonge kluten zien.
Bij de Wadwachterskar, een kar van Natuurmonumenten die dient als vogelhut, vertellen twee vogelwachters enthousiast over de Vogelboulevard. Ze zijn deze week 24/7 als vrijwilliger op hun post. Ze werken beiden als bioloog bij Rijkswaterstaat en komen daardoor beroepsmatig veel op de Wadden, maar een week in mei op Texel voelt voor hen als de kers op de taart. We fietsen verder naar het zuiden; gaan door Oudeschild en komen dan op de Prins Hendrik zanddijk.
In plaats van de dijk daar te verhogen en te verbreden is een kunstmatig duin buitendijks opgespoten, drie km lang. Hetzelfde principe als bij de Hondsbossche Duinen: ‘Nature based solutions’, zoals de Nederlandse baggeraars dit met trots noemen. Er is een nieuw duinlandschap ontstaan tegen de oude dijk en een kwelderlandschap aan de zeezijde, inclusief een lagune en een zandbank, waar veel vogels rusten, fourageren en ook broeden. Al met al een mooie en interessante tocht met een concert van strandvogels in de oren.
Praktische informatie
Vanuit Den Helder vertrekt eens per uur en in het hoogseizoen ieder half uur een boot naar Texel. Wij kwamen met de fiets in de trein naar Den Helder en fietsten van het station naar de boot (10 minuten). Op Texel zijn de fietsroutes duidelijk bewegwijzerd. Alleen in het bos is het even goed opletten.
Ter voorbereiding:
- Rolf Roos & Nico van der Wel Duinen en Mensen Texel, ISBN: 9789080815803
- Dirk Hilbers Crossbill Guide Wadden ISBN: 9789491648236
