Vandaag in het duin: Op zoek naar grote grazers

Schotse Hooglander door Linda Schulz

Grote grazers zijn gemakkelijk te vinden. Om ze te spotten hoef je niet vroeg uit bed of op stap naar verre uithoeken. Het zijn tamme runder- en paardenrassen die door beheerders in afgerasterde duinterreinen zijn uitgezet. In de meeste gebieden lopen ze het hele jaar. Ze zijn winterhard en hebben maar weinig verzorging nodig.

Hooglanders en Koniks

De bekendste grote grazers zijn Schotse Hooglanders. Ze hebben een lange, roodbruine vacht en grote, imposante horens. Vergeleken met gewone koeien zijn ze vrij klein. Galloways zijn nog wat kleiner. Dit runderras heeft een zwarte, borstelige vacht en geen horens. Koniks en Shetlandpony’s zijn de meest voorkomende paardenrassen. Koniks lijken op wilde paarden: ze zijn licht grijsbruin met donkere manen, staart en poten. Shetlandpony’s zijn kleiner en variabel van kleur. In de duinen van Noord-Holland grazen ook Exmoorpony’s. Zij hebben een donkerbruine vacht en een kenmerkende lichte snuit, de ‘meelsnuit’.

Tegen vergrassing en verstruiking

Grote grazers worden door duinbeheerders ingezet om bijzondere duingraslanden in stand te houden. Deze dreigen te verdwijnen door sterke uitbreiding van ongewenste grassoorten en struiken. Dit komt doordat er te veel stikstof uit de lucht valt en er te weinig verstuivingen zijn. Bovendien gaat het al tientallen jaren slecht met het konijn, verreweg de beste natuurlijke ‘beheerder’ van soortenrijke duingraslanden.

Vreedzaam

Alle paarden en runderen in de duinen stammen af van tamme dieren. Ze zijn niet agressief. Als ze met rust worden gelaten vallen ze mensen dus niet lastig. Blijf op gepaste afstand en ga niet naar kalfjes toe, want dat vinden de moederkoeien niet goed.

Gerelateerde berichten

Zullen we dit jaar weer nesten vinden van de bontbekplevier? Dit vroegen de vier vrijwilligers zich af die dit jaar de nestelende vogels in de gaten gingen houden. Vorig jaar waren de eieren van een van de twee gevonden nesten uitgekomen en hadden de vogels bij de laatste waarneming twee bijna vliegvlugge jongen grootgebracht.
Het gaat slecht met de konijnen in de duinen. Waar natuurbeschermers in de eerste helft van de vorige eeuw nog spraken over een ware konijnenplaag in de duinen, moet je nu goed zoeken om een konijn te ontdekken.
Stichting Duinbehoud ondersteunt duinbeheerders die een deel van de aangeplante naaldbossen willen omvormen naar open duingebied met kruidenvegetatie. “Het verwijderen van bomen kan heel bijzondere natuur opleveren”, zegt Marc Janssen van Stichting Duinbehoud in reactie op het kappen van bomen door de gemeente Bergen.